[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.Dag (stisl.Dagr — Dzień).1.—2.Byt nieokreślony, zaliczany do bóstw pomniejszych, nie związany genetycznie ani z Asami, ani z Wanami.3.Syn olbrzyma Dellinga (Zmroku) i, być może, Nott — Nocy.4.Bóg jasności dziennej.Przebywał sklepienie niebieskie na wozie ciągniętym przez rumaka Skinfaxiego (Lśniącogrzywego).Od bogów dostał pod opiekę małą Soi.5.— yn Dellinga: Yafthr.25.— Skinfaxi: Yafthr.11-12.— syn Nott: Gylfag.— Soi: Gylfag.Donar -*· ThorFjórgyn [I] (stisl.Fjórgyn — Gromowładna — przydomek pochodzący od funkcji sprawowanej przez jej syna, Thora; fjorgyn od ie.*per(k)un-, -— uderzenie, grom).1.Jórd (stisl.Jórdh — Ziemia); Hlodyna.2.Była córką olbrzymów, matką i kochanką Asów, ale ze względu na kompetencję (płodność ziemska) stała bliżej Wanów.3.Prawdopodobnie córka olbrzyma Anara i bogini Nott (Nocy).Kochanka Odyna, któremu urodziła boga Thora.4.Bogini żywiołu ziemskiego.Być może też szafarka płodności i urodzaju, a jeśli wziąć pod uwagę jej imię, także władczyni burz i innych zjawisk atmosferycznych.Uwaga:— Młodszej Eddzie występuje męska postać o tym imieniu, ojciec bogini Frigg.— w Lokas.26 imię Fjórgyn to przydomek Odyna.Stąd:Fjórgyn [II]: uzasadnione jest przypuszczenie, że pierwotnie istniała dwójka bogów o tym samym imieniu — bóstwo męskie i bóstwo żeńskie.Tworzyli parę, której synem był Thor (a córką, być może, Frigg).W późniejszym czasie kompetencje bóstwa męskiego (wraz z imieniem, jako przydomkiem) przeszły na Odyna, zaś bóstwo żeńskie zlało się zjedna z kochanek Odyna, która posiadała podobne atrybuty.W przypadku istnienia takiej pary, byłaby ona bardzo podobna do innych par należących do grona Wanów.O bogach burzy (Perunie, Perkunasie, Perendi) i ich żeńskich partnerkach o podobnych imionach, poszukaj w innych mitologiach indoeuropejskich (odpowiednio: słowiańskiej, bałtyjskiej, illiryjsko-al-bańskiej).5.— Fjórgyn: Yóluspa 56; Harbard.56.— Jórd: Lokas.58; Thrym.1.— Hlodyna: Yóluspa 55.— córka Nott i Anara: Gylfag.Forseti (stisl.forseti — przewodniczący [thingu]).1.Fosite (u zachodniogermańskich Fryzów).2.As.3.Syn Baldra i Nanny.4.Pełnił funkcję sędziego rozjemczego, gdy wśród bogów dochodziło do zwad.Być może był też patronem przewodniczących thingu (wśród ludzi).Mimo sprawowanej funkcji sędziowskiej, Asa tego (ze względu na przynależność do młodszej warstwy mitycznej) nie można zaliczyć do grona niebian z trójpodziału boskich kompetencji wg G.Dumezila (szczegóły patrz -> Alkowie)Spory rozsądzał w swoim asgardzkim pałacu Glitnir (Błyszczący), w którym kolumny podpierające dach wzniesione zostały ze złota.5.— pałac: Grimn.15.— funkcja: Grimn.15.Frea/Frija ->· FriggFrey (od sńsl.frey - pan lub frae — ziarno).1.Yngwi/Yngwifrey/Ingunarfrey — prawdopodobnie był tożsamy lub wchłonął funkcję boga ->· Inga.Lapończycy czcili go pod imieniem Waralden Olmai (od stisl.epitetu Freya veraldar god — bóg świata).2.Wan (Wanir).3.Syn Njórda i: wg wcześniejszej tradycji — jeg° bliźniaczej siostry (prawd.Nerthus), wg późniejszej — olbrzymki Skadi.Brat bliźniak Frey i.Mąż olbrzymki Gerd.4.Bóg wegetacji, urodzaju, płodności i pokoju.Wg teorii Dumezila w trójpodziale boskich funkcji był odpowiedzialny za funkcję reprodukcyjną (szczegóły patrz ->· Alkowie).Prawdopodobnie zajął na tym stanowisku pozycję Njórda (lub Njórda i Nerthus), po czym dzielił ją razem ze swą siostrą bliźniaczką, Freyą.Władca Alfheimu, który otrzymał tuż po urodzeniu, i gdzie miał swój pałac, oraz Alfów (znane są imiona trzech służących mu Alfów: Skir-nira [Lśniącego] — przyjaciela i powiernika, Byggwira [Jęczmień] i Beyli [Bób]).Po wojnie Asów z Wanami przez pewien czas przebywał jako zakładnik w Asgardzie.W nieznanych okolicznościach zabił olbrzyma Bela.Nazywano go „najszlachetniejszym [bogiem] w Asgardzie" i twierdzono, że „kochają go wszyscy".Jego świętymi zwierzętami były koń i dzik.Jako Wan znał przyszłość (epitet „Wielewiedzący").Posiadał zdolność magicznego uwalniania się z więzów.Atrybuty:— koń Blodughofi (podarował go swemu słudze i przyjacielowi, Skir-nirowi).— dzik Gullinbursti (Złota Szczecinka), zwany też Slidrugtanni.— latający statek Skidbladnir (Złożony z Cienkich Deseczek).— pierścień Draupnir (dostał go po śmierci Baldra).— magiczny miecz (podarował go później Skirnirowi).— jeleni róg (jeleń symbolizuje płodność, nie dziwi więc używanieprzez Freya broni z jego rogu) — walczył nim po oddaniu miecza.W czasie Ragnaróku zginie z ręki władcy Płomiennych Olbrzymów-Surta.Istnieje szereg danych, które pozwalają przypuszczać, że w jednej z wcześniejszych wersji mitologicznych (ale nie najwcześniejszej) Freyzajmował wśród bogów jedno z naczelnych miejsc:— zobaczył swoją przyszłą żonę, Gerd, siedząc na Hlidskjalfłe, tronie przysługującym tylko władcy bogów, Ody nowi.— jako dziecko został władcą Alfheimu (jak następca tronu, otrzymujący wydzieloną domenę).— obdarzano go epitetami „książę bogów", „Wielewiedzący" czy ve-raldar god — „bóg świata".— posiadał królewski pierścień Draupnir — przekaz ten jest sprzeczny z twierdzącym, że klejnotem władali Baldr i Odyn.Być może wersja przypisująca go Freyowi jest starsza, w nowszej, gdy na czoło bogów wysforował się Odyn, to jemu „oddano" Draupnira.5.— syn Skadi: Skirnis.1.— syn Njórda: Skirnis.prolog.— oddanie miecza Skirnirowi: Skirnis.8-9; podanie tego jako przyczyny śmierci z ręki Surta: Lokas.42; Yóluspa 53.— „zwycięzca Bela": Yóluspa 53.— Alfheim i pałac: Grimn.5.— Skidbladnir: Grimn.43-44.— Hlidskjalf: Skirnis.prolog.— wyprawa Skirnira po Gerd: Skirnis.całość; Hyndlul.: Yóluspa en skamma 32.— „Wielewiedzący": Skirnis.2.— Draupnir: Skirnis.21.— „książę bogów": Skirnis.3.— słudzy: Lokas.prolog.— „kochają go wszyscy": Lokas.35.— „najszlachetniejszy": Lokas.37.— sztuka uwalniania się z więzów: Lokas.37.— prekognicja: Thrym.14.Freya (stisl.freyia — pani).L Stisl.przydomek Yanadis — albo oznacza jej przynależność do dis (Va-nadis — disa Wanów), albo należy go rozumieć dosłownie: „BoginiPożądania".2.Wanirka.3.Córka Njórda i olbrzymki Skadi.Bliźniacza siostra Freya.Żona Oda i matka dwóch córek: Hnos (Drogocenny Kamień) i Gersimi (Skarb).4.Bogini miłości, płodności (rozumianej w aspekcie rolniczym i „ludzkim") i piękna
[ Pobierz całość w formacie PDF ]