[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.Przypominasz triumfy Tytusa81Cyceron ma zapewne na myśli Gnejusza Korneliusza Scypiona Asinę, konsula z 260i 254 r., zwycięzcę Punijczyków z tegoż 254 roku.82Maniusz Kuriusz Dentatus pierwszy w swym rodzie osiągnął najwyższe godności,trzykrotnie piastował konsulat (w latach 290, 275, 274), walczył zwycięsko z Samnitamii królem Pyrrusem w latach 295 294; Gajusz Fabrycjusz Luscinus, dwukrotny konsulw 282 i 278 r., cenzor w 275 r., walczył zwycięsko z Etruskami, Galiami (282), potemz Lukanami, Tarentyjczykami i Samnitami; Gajusz Dueliusz konsul z r.260,zwycięzca Sycylijczyków i floty punickiej w czasie I wojny punickiej; Aulus AtyliuszKalatynus, dwukrotny konsul w latach 258 i 254, zwyciężył Kartagińczyków na Sycylii wr.257; Gneusz i Publiusz Scypionowie, bracia, ojciec i stryj Scypiona Afrykańskiego, wczasie II wojny punickiej objęli dowództwo w Hiszpanii i tam ponieśli śmierć w r.212;Publiusz Korneliusz Scypion Afrykańczyk, syn Gnejusza, zwycięski wódz Rzymian wczasie II wojny punickiej, po zwycięstwach odniesionych nad Punijczykami w Hiszpanii ina Sycylii zadał im ostateczną klęskę pod Zamą w r.202; Marek Klaudiusz Marcellus,pięciokrotny konsul w latach 222, 215, 214, 210, 208, walczył zwycięsko z Galiami iGermanami, w r.212 w czasie II wojny punickiej zdobył Syrakuzy i odbył z tego tytułutriumf; Kwintus Fabiusz Maksymus pięciokrotny konsul w latach 233, 228, 215, 214,209, wsławiony zwycięstwami nad Ligurami i Tarentyjczykami.83Od wprowadzenia godności konsulów w r.510 do roku przemówienia Cyceronaupłynęło 455 lat, w okresie tym powinno więc było sprawować władzę 910 konsulów.Mniejsza ich liczba podawana przez Cycerona tłumaczy się tym, że były lata, w czasiektórych władzę sprawowali nie konsulowie, ale trybunowie wojskowi, decemwirowiewzględnie dyktatorowie.84Lucjusz Juniusz Brutus pierwszy konsul rzymski w r.509 (wespół z Tarkwiniu-szem Kollatinusem). Didiusza i Gajusza Mariusza85 i domagasz się podobnych wydarzeń w ży-ciu Plancjusza.Jak gdyby ludzie, o których wspominasz, dlatego zdobyliurzędy, że odbywali triumfy, a nie dlatego odbywali triumfy, że na powie-rzonych im stanowiskach odnosili sukcesy.Pytasz, jaki obóz widział Plan-cjusz.Był przecież żołnierzem na Krecie pod dowództwem obecnego tuMetellusa86, był trybunem wojskowym w Macedonii87.I jako kwestor tyletylko czasu uszczknął ze swoich obowiązków żołnierskich, ile chciał gopoświęcić na strzeżenie mojej osoby.Pytasz, czy jest wymowny.Posiadaraczej zaletę, która idzie zaraz po wymowie: nie uważa się za wymownego.Czy jest biegłym prawnikiem? Jakby się ktoś skarżył, że mu udzielił fałszy-wej porady prawnej.Takie bowiem zarzuty spotykają jedynie tych, copoświęciwszy się danej dziedzinie, nie mogą jej podołać, a nie ludzi, którzymówią otwarcie, że się tym studiom nie poświęcali.Od kandydata zwykłosię żądać dzielności, uczciwości i nieskazitelności, a nie obrotności językai umiejętności czy wiedzy.Podobnie jest przy kupnie niewolników.Zwy-kle nawet gniewamy się, gdy ktoś, kogo nabyliśmy jako kowala czy sztu-katora, choć jest człowiekiem uczciwym, równocześnie nie zna się właśniena tych rzemiosłach, dla których żeśmy go kupili.Jeżeli kupiliśmy niewol-nika, którego zamierzamy uczynić włodarzem lub pastuchem trzód, żąda-my od niego jedynie, by był uczciwy, pracowity i czujny.Podobnie naródrzymski wybiera urzędników niejako na włodarzy rzeczpospolitej.Jeżeli mająoni ponadto jakiś talent, nie ma się nic przeciw temu, jeżeli nie, zadowalasię ich nieskazitelnym charakterem.Iluż bowiem obywateli jest wymow-nych? Ilu biegłych w prawie, gdybyś nawet chciał wymienić tych, co chcąza takich uchodzić? Jeżeli więc nikt prócz nich nie jest godzien urzędu, costanie się z tyloma najlepszymi i najzacniejszymi obywatelami?Każesz Plancjuszowi mówić o błędach Laterensisa.Nie może wymienićżadnego poza tym, że jest na niego bardzo zawzięty.Wynosisz pod niebiosaLaterensisa.Aatwo ścierpię, że tak rozwodzisz się nad zarzutami nie doty-czącymi sprawy i jako oskarżyciel tak długo mówisz o tym, co ja, jakoobrońca, mogę ci przyznać bez narażenia oskarżonego.Nie tylko przyzna-ję, iż Laterensis ma ogromne zalety, ale nawet ganię cię za to, że ich niewyliczasz gromadząc jakieś inne błahe argumenty. Urządził igrzyska w Pre-neste".88 A czy inni kwestorowie tego nie robili? W Cyrenie89 był hojny85Tytus Didiusz, konsul z r.98, odniósłszy zwycięstwo nad Celtyberami w Hiszpaniiodbył triumf; Gajusz Mariusz święcił triumf z powodu zwycięstwa nad Jugurtą w roku 104i Teutonami w roku 101.86Por.przypis 41.87Por.przypis 44.88Preneste gród w Latium.89Laterensis był tam kwestorem w roku konsulatu Cycerona tj.63 p.n.e. dla dzierżawców dochodów publicznych, sprawiedliwy dla sprzymierzeń-ców".Któż temu przeczy? Ale tak wiele rzeczy dzieje się w Rzymie, żez trudem dochodzą tu wieści o wydarzeniach na prowincji.Nie obawiam się,sędziowie, że wspominając o mojej kwesturze wydam się trochę zarozumia-ły.Jakkolwiek bowiem przyniosła mi ona sławę, to jednak pózniej wedługmego przekonania w taki sposób sprawowałem najwyższe godności państwo-90we , że nieczęsto muszę sięgać po dowody sławy do kwestury.I nie oba-wiam się, że ktoś odważy się utrzymywać, iż jakiś kwestor na Sycylii zdo-był sobie większą ode mnie sławę i sympatię.Zaiste, powiem szczerze.Zdawało mi się wtedy, że w Rzymie nie mówią ludzie o niczym innym jaktylko o mojej kwesturze.W czasie największej drożyzny posłałem znacznąilość zboża.Dla wielkich kupców byłem uprzejmy, dla drobnych sprawie-dliwy, dla niewolników hojny, wobec sprzymierzeńców bezinteresowny.U wszystkich cieszyłem się opinią człowieka spełniającego bardzo sumien-nie każdy obowiązek.Sycylijczycy wymyślili dla mnie jakieś niesłychane za-szczyty.Toteż odjeżdżałem stamtąd z nadzieją i przekonaniem, że lud rzym-ski nie proszony obdarzy mnie wszelkimi godnościami
[ Pobierz całość w formacie PDF ]